Τι δεν θέλουν να ξέρουμε οι βιομηχανίες ενδυμάτων
Είναι 3.25 το πρωί. Βρέχει.
Στο εργοστάσιο πίσω μας οι εργάτριες δουλεύουν ακόμα. Εργάτριες με 20 ώρες εργασία την ημέρα. Τις βλέπουμε να κατευθύνονται μέσα στο σκοτάδι προς τα εργοστάσια. Αυτές οι γυναίκες δουλεύουν μέχρι τις 5 ή και 6 το πρωί, κοιμούνται για μια ώρα και αμέσως μετά ξεκινούν άλλη μια βάρδια που θα κρατήσει 15, 16 ή 20 ώρες. Δύσκολα φαντάζεται κανείς ότι είναι Αύγουστος και σε άλλες χώρες οι άνθρωποι είναι σε διακοπές.
Είναι Αύγουστος στο Μπαγκλαντές, Αύγουστος και στις ΗΠΑ, οι άνθρωποι είναι σε διακοπές. Είναι Αύγουστος στο Μπαγκλαντές κι αυτές οι γυναίκες δουλεύουν 20 ώρες την ημέρα , φτιάχνοντας τα ρούχα που φοράμε. Έχουμε καθίσει ποτέ να σκεφτούμε ποιοι φτιάχνουν τα προϊόντα που αγοράζουμε, έχουμε ποτέ καθίσει να σκεφτούμε το ανθρώπινο πρόσωπο πίσω από το μόχθο;
Σε όλο τον κόσμο οι εργάτες που φτιάχνουν όλα αυτά τα προϊόντα είναι συνήθως νέοι. Το 80% είναι γυναίκες από 16 ως 20 χρόνων κλειδωμένες σε εργοστάσια και υποχρεωμένες να δουλεύουν κάτω από τις σκληρότερες συνθήκες. Υπάρχουν 1,1 εκατομμύρια εργάτριες στο Μπαγκλαντές, σε 3.600 εργοστάσια που ράβουν πάνω από 900.000.000 ρούχα με προορισμό τις ΗΠΑ. Όλες οι γιγαντιαίες βιομηχανίες ενδυμάτων παράγουν τα προϊόντα τους εκεί. Αυτό είναι το ανθρώπινο πρόσωπο πίσω από την παγκόσμια οικονομία που οι βιομηχανίες δεν θέλουν να δούμε.
Κάθε μέρα οι εργάτριες περπατούν τουλάχιστον μια ώρα για να πάνε στη δουλειά τους, πάνε στη δουλειά με τα πόδια γιατί δεν μπορούν να δώσουν 50 σεντς για το εισιτήριο. Κάθε πρωί δεκάδες χιλιάδες γυναίκες κατακλύζουν τους δρόμους πηγαίνοντας για δουλειά όπως και κάθε βράδυ γύρω στις 10-11 μες στο σκοτάδι, όταν τους το επιτρέπει η εργοδοσία.
Η σταθερή βάρδια σε αυτά τα εργοστάσια είναι από τις 8 το πρωί έως τις 11 το βράδυ, δηλαδή 14 με 15 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Όλες οι υπερωρίες είναι υποχρεωτικές. Ο μέσος όρος των ρεπό είναι 2 τον μήνα. Όταν όμως βιάζονται να τελειώσουν τις παραγγελίες για να σταλούν στις ΗΠΑ, αυτές οι γυναίκες μπορεί να δουλεύουν και 19- 20 ώρες στη κάθε βάρδια, ακατάπαυστα από τις 8 το πρωί μέχρι τις 3-4 το επόμενο πρωί. Στο τέλος της βάρδιας οι εργάτριες πέφτουν για ύπνο στο πάτωμα, δίπλα στις μηχανές τους, κοιμούνται για 3-4 ώρες πριν ξαναρχίσουν την δουλειά στις 8 το πρωί.
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να αναγκάζονται να δουλεύουν όλη τη νύχτα, 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Είναι εξουθενωμένες και άρρωστες. Οι οικογένειές τους καταρρέουν και τα παιδιά τους μόνα τους μιας κι αυτές δεν είναι ποτέ στο σπίτι.
Καμιά εργάτρια δεν φτιάχνει μόνη της ένα ολόκληρο ρούχο, κάθε μια είναι ειδικευμένη σε κάτι και ακολουθεί τη γραμμή παραγωγής, κάνοντας το ίδιο και το ίδιο κάθε ώρα, κάθε μέρα. Η διεύθυνση του εργοστάσιου βάζει καθημερινά κάποιο στόχο παραγωγής και κάθε εργάτρια πρέπει να το πραγματοποιήσει. Για παράδειγμα ένα κουμπί πρέπει να ραφτεί σε 8 δεύτερα, δηλαδή 7,5 κουμπιά το λεπτό, 450 την ώρα, 4.500 κουμπιά την ημέρα. Για πιο περίπλοκες δουλειές, όπως το ράψιμο μιας τσέπης τους δίνεται 1 λεπτό δηλ. 60 τσέπες την ώρα.
Ο ρυθμός είναι ανελέητος. Οι επόπτες, κυρίως άντρες, επιτηρούν τις γραμμές παραγωγής πιέζοντας τις γυναίκες να δουλεύουν πιο γρήγορα. Τους φωνάζουν, τις βρίζουν ή και τις χαστουκίζουν, τους ρίχνουν μπουνιές, τις χτυπάνε αν δουλεύουν αργά ή αν κάνουν το παραμικρό λάθος.
Οι γαζώτριες παίρνουν 11-17 σεντς την ώρα, δηλαδή 20 με 25 δολάρια την εβδομάδα. Οι βοηθοί, οι νεαρές κοπέλες που καθαρίζουν τα ρούχα από τις κλωστές παίρνουν λιγότερα από 8 σεντς την ώρα, δηλαδή 3,84 δολάρια την εβδομάδα. Είναι μισθοί λιμοκτονίας που παγιδεύουν τις εργάτριες και τις οικογένειές τους στη αθλιότητα. Στην πραγματικότητα, στον αναπτυσσόμενο κόσμο οι βιομηχανίες έχουν εκμηδενίσει το κόστος εργασίας.Οι γυναίκες αναγκάζονται να δουλεύουν 5-6 ώρες υπερωρία τη νύχτα πληρώνονται όμως μόνο για τις 2.
Μέσα στα εργοστάσια η ζέστη είναι φριχτή. Το καλοκαίρι η θερμοκρασία είναι πάνω από 38 βαθμούς και οι κοπέλες λένε ότι τα ρούχα τους είναι συνήθως μούσκεμα από τον ιδρώτα. Ο αέρας είναι γεμάτος σκόνη από τα υφάσματα και οι γυναίκες την εισπνέουν συνεχώς. Δεν τους επιτρέπουν να μιλούν μεταξύ τους, και για να πάνε στην τουαλέτα- μόνο δυο φορές την ημέρα – πρέπει να ζητήσουν άδεια. ΟΙ τουαλέτες είναι βρώμικες, το υποτιθέμενο πόσιμο νερό επίσης βρώμικο και οι εργάτριες συχνά υποφέρουν από διάρροια και δυσεντερία. Δεν υφίσταται άδεια μητρότητας ούτε και ασθενείας και βέβαια δεν έχουν ασφάλεια υγείας ούτε παίρνουν σύνταξη. Όταν φτάσουν σε ηλικία 30 με 35 απολύονται και αντικαθίστανται από μια νέα φουρνιά νεαρών γυναικών.
Επειδή δεν υπάρχει κατάλληλο μέρος για να τρώνε, οι εργάτριες αναγκάζονται να ανεβαίνουν στη στέγη του εργοστασίου για να φάνε το φαγητό τους, εκτεθειμένες στον καυτό ήλιο ή τη βροχή. Οι γυναίκες αυτές δεν έχουν κανένα εργασιακό δικαίωμα, απολύονται ακόμα κι αν τις δουν να μιλούν με εκπροσώπους των συνδικάτων. Αν η διεύθυνση ανακαλύψει ότι προσπαθούν να φτιάξουν συνδικάτο, θα απολυθούν, θα κακοποιηθούν ή και θα φυλακιστούν με ψεύτικες κατηγορίες.
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Γάσπαρη
Προσαρμογή: Χριστίνα Κούρκουλα
http://tomov.gr/